تأثیر وجود سنگ بستر بر ارتعاشات ناشی از خطوط زیرزمینی در تونل‏های تک و دوقلو

یکی از پارامترهای تأثیرگذار بر ارتعاشات ناشی از خطوط زیرزمینی، وجود سنگ بستر زیر لایه خاکی است. امواج منتشر شده از تونل با رسیدن به مرز لایه بستر و بازگشت مجدد آنها به داخل لایه بالایی باعث تغییر در پاسخ محیط می­شود. در این مقاله، با استفاده از مدل­های المان محدود دوبعدی با در نظر گرفتن لایه خاکی بالای سنگ بستر، به بررسی تأثیر این پارامتر بر ارتعاشات رسیده به سطح زمین در تونل­های تک و دوقلو پرداخته شده است. با در نظر گرفتن مدول­های الاستیسیته مختلف در محدوده مدول الاستیسیته خاک و سنگ برای لایه بالایی و سنگ بستر، تأثیر این پارامتر بر ارتعاشات دریافت شده در سطح زمین تعیین شده است. در نهایت، با افزایش عمق سنگ بستر، تأثیر آن در عمق­های مختلف بررسی شده و با استفاده از پوش رسم شده، تأثیر آن در فواصل مختلف از تونل نشان داده شده است. نتایج نشان می­دهد که مدول الاستیسیته خاک لایه بالایی نسبت به مدول الاستیسیته سنگ بستر تأثیر بیشتری بر نتایج تعیین شده دارد. برای تونل تک و تونل­های دوقلو، تأثیر وجود سنگ بستر در فواصل دور بیشتر بوده و باعث تغییر نتایج به دست آمده در بالای تونل و در فاصله 30 متری از تونل به ترتیب حدود dB2 و dB7 نسبت به محیط هموژن می گردد.